Czy przepisy dotyczące raportowania schematów podatkowych są zgodne z Konstytucją?
Skargę do Trybunału Konstytucyjnego złożył w 2019 r. samorząd zawodowy doradców podatkowych. Jej zakres obejmował przede wszystkim naruszenie tajemnicy zawodowej doradców podatkowych oraz innych zawodów zaufania publicznego. Skarga poruszała również problem nieprecyzyjnych i niejasnych przepisów, które powodują wiele wątpliwości interpretacyjnych.
Skarga została rozstrzygnięta.
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 23 lipca 2024 r. (sygn. akt K 13/20) orzekł, że przepisy dotyczące raportowania schematów podatkowych w zakresie obowiązku przekazywania fiskusowi przez doradców podatkowych informacji objętych tajemnicą zawodową są niezgodne z Konstytucją. Trybunał uznał, że nałożenie na objętych tajemnicą zawodową doradców podatkowych obowiązku informacyjnego nie spełnia kryterium proporcjonalności. Wskazał też, że zgodnie z art. 217 Konstytucji podatnik powinien móc określić swoje obowiązki na podstawie ustawy, a nie objaśnień, interpretacji czy ogólnych informacji. Uznano, iż kwestionowane przepisy nie spełniają konstytucyjnej zasady określoności prawa i uniemożliwiają doradcom podatkowym działanie w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
Wyrok Trybunału nie pozostawia żadnych wątpliwości co do tego, że tajemnica zawodowa doradcy podatkowego jest nienaruszalna oraz, że klient nie jest dysponentem tajemnicy zawodowej doradcy podatkowego i nie ma prawnej możliwości uwolnić doradcy podatkowego od tego obowiązku.
Ponadto Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją uznał też przepis, który zobowiązuje promotora, będącego doradcą podatkowym, do przekazania szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schemacie podatkowym innym niż transgraniczny, który został wdrożony przed wejściem w życie ustawy z 23 października 2018 r.
W ocenie Trybunału przepisy wprowadzające obowiązek raportowania krajowych schematów podatkowych z mocą wsteczną naruszyły zasadę niedziałania prawa wstecz. Pomimo, że Trybunał Konstytucyjny podzielił stanowisko Krajowej Rady Doradców Podatkowych co do powyższych zarzutów zgłoszonych w skardze to pamiętać należy, że przepisy dotyczące raportowania schematów podatkowych nie zostały całkowicie wyeliminowane z polskiego prawa podatkowego i podatnicy wciąż mają obowiązek raportowania schematów podatkowych.
Teraz pozostaje nam czekać na działanie ustawodawcy w zakresie uregulowania i dostosowania obowiązujących przepisów do wyroku TK.
dodano: 29.07.2024 r.