Precedensowy wyrok TSUE dot. podstawy opodatkowania VAT od transakcji wniesienia aportu do spółki handlowej
Zgodnie z wyrokiem TSUE z 8 maja 2024r. „Art. 73 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej Aktem dotyczącym warunków przystąpienia Republiki Chorwacji oraz dostosowań w Traktacie o Unii Europejskiej, Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, należy interpretować w ten sposób, że podstawę opodatkowania wniesienia aportem nieruchomości przez pierwszą spółkę do kapitału drugiej spółki w zamian za akcje tej ostatniej należy ustalić na podstawie wartości emisyjnej tych akcji, jeżeli spółki te uzgodniły, że zapłatę za ten wkład kapitałowy będzie stanowić ta wartość emisyjna”.
Mając na uwadze powyższe TSUE w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne NSA wskazał, że agio, tj. nadwyżka pomiędzy wartością emisyjną akcji a ich wartością nominalną, zwiększa podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Sprawa dotyczyła polskiej spółki, która otrzymała aportem do dwóch innych podmiotów majątek, w którego skład wchodziły nieruchomości, w zamian za wyemitowane akcje wycenione zgodnie z wartością emisyjną.
Wątpliwość prawna dot. podstawy opodatkowania, na gruncie dyrektywy VAT i polskiej ustawy vat.
Zdaniem spółki podstawą opodatkowania była wartość emisyjna akcji, a nie znacząco niższa wartość nominalna.
Fakt ten nie wynika z treści art. 29a ust. 1 ustawy o vat, zgodnie z którym, „podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika”
Tytułem wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy wskazać należy, że sprawa pierwotnie toczyła się przed organem skarbowym tj. Naczelnikiem Pierwszego Urzędu Skarbowego w Warszawie. Organ ten zakwestionował prawo spółki do odliczenia VAT dotyczącego tych wkładów i odpowiadającego kwocie przewyższającej kwotę obliczoną od wartości nominalnej akcji.
Następnie sprawa zawisła na wokandzie najpierw przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie, a następnie Naczelnym Sądem Administracyjnym, który postanowił zawiesić postępowanie i zadać tzw. pytanie prejudycjalne o następującej treści: „’Czy przez zapłatę otrzymaną lub którą dostawca otrzyma w zamian za dostawę towarów, o której mowa w art. 73 dyrektywy [VAT,] należy rozumieć wartość nominalną obejmowanych akcji, czy wartość emisyjną, jeżeli strony określiły, że zapłatę stanowić będzie wartość emisyjna akcji?”
TSUE stwierdził, że podstawę opodatkowania wniesienia aportem nieruchomości przez pierwszą spółkę do kapitału drugiej spółki w zamian za akcje tej ostatniej należy ustalić na podstawie wartości emisyjnej tych akcji, jeżeli spółki te uzgodniły, że zapłatę za wkład kapitałowy będzie stanowić wartość emisyjna.
Precedensowy wyrok powoduje wiele konsekwencji dla spółek handlowych. Otóż spółki wnoszące aport, które rozliczyły VAT zbieżnie z dotychczasową praktyką fiskusa tj. zgodnie z którą podstawą opodatkowania VAT była wartość nominalna akcji obejmowanych w zamian za wkład niepieniężny i jednocześnie nie zabezpieczyły podejścia w ramach interpretacji indywidualnej teoretycznie mogą spotkać się z negatywnymi konsekwencjami wyroku w postaci zakwestionowania – zaniżonej, w ocenie organów – wysokości podstawy opodatkowania.
Z kolei dobra wiadomość dla podatników nieskarżących dotychczasowej praktyki fiskusa jest taka, że na podstawie obecnego orzeczenia, wyrok umożliwia podatnikom wznowienie zakończonych już postępowań podatkowych i sądowo administracyjnych.
Kancelaria Prawna Leśny i Wspólnicy zachęca do kontaktu i analizy spraw w tym sporządzanie ewentualnych wniosków o wznowienie postępowania sądowego lub też sporządzenie interpretacji indywidualnych.
Źródło:
- Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 8 maja 2024 r. o sygn. akt. C-241/23
- Link: www.eur-lex.europa.eu, opublikowano w Lex nr 3714436
Dodano: 11.09.2024 r.