Jak należy rozliczać dotację w przypadku kształcenia specjalnego?
Nadal dużo wątpliwości interpretacyjnych budzi wprowadzona w 2019 roku zmiana w art. 35 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
Ustępy 4 i 5 tego artykułu stanowią o wydatkach ponoszonych na realizację zadań związanych z organizacją kształcenia specjalnego. Powodem do dyskusji stało się: Jak należy rozliczać dotację w przypadku kształcenia specjalnego?
Od 2019 roku na organach prowadzących szkoły lub przedszkola, do których uczęszczają uczniowie z orzeczeniami o niepełnosprawności, ciąży obowiązek osobnego rozliczania dotacji otrzymanej na te dzieci.
Punkt 2 ustępu 5 ustawy wyjaśnia na jakie cele można wydatkować i rozliczać dotację w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych i szkołach innych niż specjalne wskazując, iż dla: „przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz szkół, niewymienionych w pkt 1, innych form wychowania przedszkolnego oraz poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych – wydatki na realizację zadań wynikających z zaleceń zawartych w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczeniach o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, indywidualnych programach zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, oraz indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych, o których mowa w art. 127 ust. 3 ustawy – Prawo oświatowe, oraz zapewnienie warunków ich realizacji”.
Punkt 2 ustępu 5 należy odczytywać w powiązaniu z pkt 3, który wskazuje iż dla: „przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, niewymienionych w pkt 1, oraz innych form wychowania przedszkolnego – oprócz wydatków, o których mowa w pkt 2, także wydatki na realizację zadań innych niż określone w pkt 2, w wysokości niezbędnej dla realizacji zadań tych placówek wychowania przedszkolnego w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej, w odniesieniu do uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych”.
Kluczowym sformułowaniem jest tutaj „zapewnienie warunków realizacji zadań innych niż określone w pkt 2, w wysokości niezbędnej”. Właśnie określenie tej „wysokości niezbędnej” sprawia najwięcej trudności osobom zobowiązanym do rozliczenia się z otrzymanej dotacji. Sposoby mogą być różne, ważne aby były adekwatne i w sposób rzeczywisty odzwierciedlały specyfikę prowadzonej działalności i ponoszonych wydatków.
Z pomocą mogą przyjść pojawiające się w tym zakresie wydawane decyzje SKO. SKO w Gdańsku orzekło o zwrocie dotacji, jako wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem w następującym zakresie:
- brak podstaw do finansowania studiów podyplomowych w zakresie pedagogiki specjalnej w ramach doskonalenia zawodowego, pracowników którzy faktycznie nie wykonują zadań i obowiązków nauczyciela, pedagoga specjalisty;
- nieprawidłowego rozliczenia z dotacji ustawowego limitu wydatków na wynagrodzenie kadry w stosunku do wymiaru czasu pracy;
- nieprawidłowego rozliczenia z dotacji udzielonej na dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wydatków innych, niż wydatki dotyczące realizacji zadań związanych z organizacją kształcenia specjalnego, poprzez zastosowanie niewłaściwego wskaźnika;
- nieprawidłowego rozliczania wynagrodzeń terapeutów, specjalistów i pomocy nauczyciela w całości w rozdziale 80149 jako realizacja zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego.
Mamy nadzieję, że pojawiające się orzeczenia RIO ugruntują linię interpretacyjną, która pozwoli organom zobowiązanym do rozliczenia się z otrzymanej dotacji oświatowej na wykorzystanie jej zgodnie z przeznaczeniem.