Na terenie województwa Wielkopolskiego od 1 stycznia 2024 r. będzie obowiązywał zakaz użytkowania kotłów pozaklasowych tzw. „kopciuchów”. Zakaz ten  został wprowadzony tzw. „uchwałami antysmogowymi”  wydanymi na podstawie art. 96 ust. 1, ust. 6 i ust. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.

Sejmik Województwa Wielkopolskiego przyjął trzy uchwały – Uchwałę nr XXXIX/941/17 w sprawie wprowadzenia, na obszarze województwa wielkopolskiego (bez Miasta Poznania i Miasta Kalisza), ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw a następnie Uchwałę nr XXXIX/942/17 dotycząca Miasta Poznania i Uchwałę nr XXXIX/943/17 dotyczącą Miasta Kalisza. Powyższe uchwały zostały znowelizowane w dniu 29 listopada 2021.

W związku z powyższymi regulacjami mieszkańcy Wielkopolski do 31 grudnia 2023r. powinni pozbyć się kotłów niespełniających wymogów emisyjnych i sprawności żadnej z klas normy PN-EN 303-5:2012. Zgodnie z treścią ww. uchwał „zakaz ten dotyczy instalacji, w których następuje spalanie paliw stałych, o których mowa w art.  2 ust. 1 pkt. 4a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. z 2021r. poz. 113, 1093 i 1642), takich jak kocioł, kominek lub piec, jeżeli dostarczają ciepło do systemu centralnego ogrzewania” i „zostały oddane do eksploatacji przed dniem wejścia w życie uchwały, niespełniających wymagań w zakresie sprawności cieplnej i emisji zanieczyszczeń określonych dla klasy 3, 4 lub 5 według normy PN-EN 303-5:2012”.

Podobny los od 1 stycznia 2024r. czeka mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego, zachodniopomorskiego i lubelskiego. Mimo prowadzonych konsultacji w sprawie zmian „uchwał antysmogowych” na terenie tych województw terminy te na dzień dzisiejszy nie zostały zmienione.

Sankcje stosowane w przypadku naruszenia postanowień ww. uchwał określone zostały w art. 334 Prawa ochrony środowiska, który stanowi, że „kto nie przestrzega ograniczeń, nakazów lub zakazów, określonych w uchwale sejmiku województwa przyjętej na podstawie art. 96, podlega karze grzywny”. Zgodnie z art. 24 Kodeksu wykroczeń grzywna wynosi od 20 zł do 5000 zł.  

Mieszkańcy celem, dostosowania systemów grzewczych do obowiązujących norm, mogli i nadal  mogą korzystać  z programów pomocowych i dofinansowań. Najbardziej popularnym jest program rządowy „Czyste powietrze.”