Numer księgi wieczystej, jako informacja umożliwiająca pośrednią identyfikację osoby fizycznej, stanowi dane osobowe w rozumieniu art. 4 ust. 1 RODO i wymaga zgodnego z prawem przetwarzania i ochrony (wyrok NSA, 28. 01. 2025 r. sygn. III OSK 6508/21).

Ten wyrok NSA kończy spór sądowy między Urzędem Ochrony Danych Osobowych a byłym Głównym Geodetą Kraju. Oznacza też, że administracyjna kara pieniężna w wysokości 100 tys. zł, jaką Prezes UODO nałożył w 2020 r. na Głównego Geodetę Kraju za ujawnianie w serwisie Geoportal2 numerów ksiąg wieczystych jest zasadna.

Przedmiotem sporu sądowego były odmienne zdania Prezesa UODO i Głównego Geodety Kraju co do granic jawności ksiąg wieczystych. Według Prezesa UODO nie powinno się ujawniać numeru księgi wieczystej, gdyż znając numer księgi wieczystej można uzyskać dostęp do takich danych osobowych jak np.  imiona, nazwiska, imiona rodziców, numer PESEL, adres nieruchomości. Opublikowanie takich informacji pozwala więc na zidentyfikowanie osoby, której dane są zawarte w księdze wieczystej. Według Głównego Geodety Kraju natomiast nic nie stoi na przeszkodzie takiej praktyce, gdyż numer księgi wieczystej jest daną dotyczącą gruntu, a nie osoby. A fakt, że przez numer księgi można dotrzeć do danych osoby nie jest winą Głównego Geodety Kraju i jeśli miałoby być inaczej to trzeba ten problem rozwiązać na gruncie prawa, a nie w drodze ukarania Głównego Geodety Kraju. Główny Geodeta Kraju  ponadto podnosił argument, że UODO stosuje restrykcje w stosunku do GUGiK, a jednocześnie nie stosuje żadnych środków powstrzymujących działania do firm zarejestrowanych w tzw. rajach podatkowych, które sprzedają informacje dotyczące numerów ksiąg wieczystych obywatelom polskim. Tym samym obywatele zamiast mieć tę informację za darmo z państwowego rejestru muszą za to płacić 40 zł firmom prywatnym. Co tu istotne, w rezultacie powyższego Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczęło prace nad  zmianami w dostępie do ksiąg wieczystych. Ich głównym celem jest „poskromienie” masowego pobierania danych z księgi wieczystej, co ma utrudnić działalność prywatnym przeglądarkom, które za pieniądze umożliwiają dostęp do ksiąg po adresie. Przewiduje się m.in. obowiązkową weryfikację użytkowników chcących uzyskać dostęp do treści ksiąg.

dodano: 28.02.2025 r.